Αχαλασία οισοφάγου

Ο οισοφάγος είναι ένας σωλήνας ο οποίος μεταφέρει το φαγητό από το λαιμό στο στομάχι. Η αχαλασία οισοφάγου είναι μια διαταραχή του οισοφάγου, που επηρεάζει την ικανότητά του να προωθεί φυσιολογικά την τροφή προς το στομάχι. Φαίνεται ότι ο μυϊκός δακτύλιος (κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας) που υπάρχει στο όριο μεταξύ οισοφάγου και στομάχου δυσλειτουργεί και δεν χαλαρώνει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η τροφή να μην προωθείται από τον οισοφάγο στο στομάχι.

Η διαταραχή αυτή μπορεί να σχετίζεται με ζημιά που έχουν υποστεί νεύρα του οισοφάγου. Έτσι, ο οισοφάγος σταδιακά παραλύει και οι μύες δεν μπορούν να δουλέψουν σωστά, με αποτέλεσμα τη μη προώθηση της τροφής. Αν και είναι σπάνια πάθηση, υπολογίζεται ότι μόνο στις Η.Π.Α 3.000 άτομα κάθε χρόνο θα εμφανίσουν συμπτώματα αχαλασίας οισοφάγου.

Αχαλασία οισοφάγου: Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Τα ακριβή αίτια πρόκλησης της αχαλασίας του οισοφάγου δεν είναι γνωστά. Σε γενικές γραμμές, φαίνεται να εμφανίζεται ως ένα αυτοάνοσο νόσημα, καθώς τα κύτταρα τοι οισοφαγικού σωλήνα εκφυλίζονται για άγνωστο λόγο. Έτσι, οι τροφές δεν προωθούνται σωστά στο στομάχι και ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας δυσλειτουργεί.

Εκτός από άγνωστα αίτια, μέχρι σήμερα η αχαλασία οισοφάγου δεν παρουσιάζει κάποια σαφή κληρονομικότητα. Η εμφάνιση της νόσου μπορεί να χαρακτηριστεί απόρροια κάποιου αυτοάνοσου μηχανισμού, ή αποτέλεσμα ιογενής λοίμωξης.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η αχαλασία οισοφάγου;

Aρχικά, η αχαλασία οισοφάγου εμφανίζεται με ήπια συμπτωματολογία η οποία σταδιακά επιδεινώνεται. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

• Δυσκατοποσία υγρών και στερεών
• Αίσθηση παραμονής του φαγητού στο λαιμό
• Θωρακικό άλγος
• Επίμονος βήχας
• Παλινδρόμηση φαγητού και σάλιου
• Απώλεια βάρους
• Εμέτους
• Ερυγές
• Πνευμονίες λόγω εισρόφησης

Ένα σύνηθες λάθος που πραγματοποιούν οι ασθενείς με την πάθηση αυτή είναι ότι δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια άμεσα, παρά μόνο όταν τα συμπτώματα της αχαλασίας οισοφάγου έχουν προχωρήσει αρκετά. Προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους, τρώγοντας πιο αργά ή χρησιμοποιώντας χειρισμούς του κεφαλιού. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση της πάθησης. 

Πώς διαγιγνώσκεται;

Η διάγνωση της αχαλασίας οισοφάγου εύκολα μπορεί να μην πέσει στην αντίληψή μας, καθώς τα συμπτώματά της τα συναντάμε και σε άλλες, πιο συνήθεις παθήσεις του γαστρεντερικού. Για να πραγματοποιηθεί αυτή, πέραν της ορθής εξέτασης του ατομικού ιστορικού του ασθενούς, μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθούν οι παρακάτω εξετάσεις:

• Μανομετρία οισοφάγου: Με την εξέταση αυτή παρατηρούμε τη λειτουργικότητα των μυών του οισοφάγου, καθώς και τη λειτουργικότητα του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα.
• Ακτινογραφία με έκχυση ειδικού σκιαστικού: Η εξέταση αυτή μας επιτρέπει να βλέπουμε χαρακτηριστικές ανωμαλίες κατά την διέλευση του σκιαστικού από τον οισοφάγο στο στομάχι.
• Γαστροσκόπηση: Με τη μέθοδο αυτή εισάγουμε ένα λεπτό σωλήνα με κάμερα από το λαιμό και τον προωθούμε μέχρι το στομάχι. Έτσι, έχουμε άμεση εικόνα του εσωτερικού τοιχώματος του οισοφάγου.

Αχαλασία οισοφάγου: Αντιμετώπιση

Αρχικά, και ανάλογα με την έκταση των συμπτωμάτων της αχαλασίας οισοφάγου, δοκιμάζεται μια συντηρητική αντιμετώπιση της πάθησης, η οποία περιλαμβάνει συνδυασμό των παρακάτω:

• Φαρμακευτική αγωγή με ειδικά φάρμακα που προκαλούν μυοχάλαση: Συνήθως δεν έχουν ιδιαίτερα καλό αποτέλεσμα, ενώ παρουσιάζουν και αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες.
• Διαστολή με μπαλόνι: Με τη βοήθεια γαστροσκοπίου και ενός μπαλονιού που φουσκώνουμε, προκαλούμε διαστολή στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, με σκοπό την ευκολότερη διέλευση φαγητού. Η διαδικασία αυτή μπορεί να χρειαστεί να επαναλαμβάνεται κατά χρονικά διαστήματα.
• Έκχυση ενέσιμης ειδικής ουσίας (βοτουλινική τοξίνη τύπου A): Έκχυση στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, η οποία προκαλεί παροδική παράλυση των μυών. Αυτή έχει ως αποτέλεσμα τη χαλάρωσή τους και την ευκολότερη διέλευση των τροφών. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε 4 μήνες.

Επί αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης, οδηγούμαστε στην χειρουργική θεραπεία της αχαλασίας οισοφάγου. Αυτή θα είναι και η οριστική αντιμετώπιση της πάθησης. Η επέμβαση γίνεται με δύο τρόπους:

• Μυοτομή κατά Heller: Χειρουργική αντιμετώπιση εκλογής θεωρείται η Λαπαροσκοπική μυοτομή κατά Heller, σε συνδυασμό με θολοπτύχωση του στομάχου. Η επέμβαση πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά μέσω 5 μικρών οπών διαμέτρου 0,5-1cm, από όπου κόβουμε τις μυϊκές ίνες στην περιοχή του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Στη συνέχεια, πραγματοποιούμε μια θολοπτύχωση του στομάχου για την αποφυγή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
• Ενδοσκοπική μυοτομή (POEM): Με την τεχνική αυτή ενδοσκοπικά πραγματοποιούμε διατομή των μυών στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα.

Ο καταρτισμένος Γενικός Χειρουργός Κυρίτσης Αλέξανδρος έχει εκπαιδευτεί στον τομέα της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής στα κορυφαία Νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου King’s College Hospital London, Manchester Royal Infirmary και Chesterfield Royal Hospital. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα αχαλασίας οισοφάγου μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του, για άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση.

 

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Link
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/achalasia/symptoms-causes/syc-20352850
https://www.healthline.com/health/achalasia#outlook