Eκκολπωματίτιδα παχέος εντέρου

Με τον όρο εκκολπώματα εννοούμε τις προβολές του βλεννογόνου του παχέος εντέρου ( σαν μικρά σακουλάκια ) προς το εξωτερικό τοίχωμα του εντέρου. Τα εκκολπώματα εμφανίζονται κατά την συντριπτική τους πλειοψηφία στο σιγμοειδές τμήμα του παχέος εντέρου αλλά σε μικρότερο ποσοστό μπορεί να εμφανιστούν και στα υπόλοιπα τμήματα του παχέος εντέρου. Η συχνότητα τους αυξάνεται ραγδαία με την ηλικία. Εμφανίζονται σε ποσοστό 10% σε ηλικίες άνω των 40 και σε ποσοστό 50% σε ηλικίες άνω των 60 ετών. 
Ακόμη και στη σημερινή εποχή ο τρόπος δημιουργίας των εκκολπωμάτων δεν είναι πλήρως κατανοητός. Θεωρείται ότι η αυξημένη πίεση που δημιουργείται μέσα στο παχύ έντερο κυρίως λόγω δυσκοιλιότητας σε συνδυασμό με την χαλαρότητα του τοιχώματος του εντέρου που παρατηρείται λόγω ηλικίας οδηγούν στη δημιουργία των εκκολπωμάτων.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες οι οποίοι συμβάλλουν στη δημιουργία εκκολπωματίτιδας.

Αναλυτικά:

• Μεγάλη ηλικία
• Παχυσαρκία
• Κάπνισμα
• Έλλειψη Γυμναστικής
• Δίαιτα υψηλή σε λιπαρά και χαμηλή σε φυτικές ίνες
• Κατηγορίες φαρμάκων όπως τα αντιφλεγμονώδη

Συμπτώματα

Τις περισσότερες φορές τα εκκολπώματα είναι ασυμπτωματικά. Μπορεί να υπάρχουν για χρόνια στο παχύ έντερο και να μην δημιουργούν κανένα απολύτως πρόβλημα. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που τα εκκολπώματα αρχίζουν να φλεγμαίνουν.

Η κατάσταση αυτή ονομάζεται εκκολπωματίτιδα και προκαλεί τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πόνο στην πλευρά του εντέρου που βρίσκονται τα εκκολπώματα ( συνήθως στην αριστερή κάτω κοιλία )
• Πυρετός
• Ναυτία ή εμετός
• Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
• Αιμορραγία από τον πρωκτό

Σε βαρείες καταστάσεις το εκκόλπωμα μπορεί να ραγή και να δημιουργηθούν σοβαρές επιπλοκές.

Περίπου το 25% των ανθρώπων με οξεία εκκολπωματίτιδα θα εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές που περιλαμβάνουν:

• Τοπικό ενδοκοιλιακό απόστημα
• Δημιουργία συριγγίου μεταξύ του εντέρου και άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων
• Περιτονίτιδα
• Ειλεό ( απόφραξη του εντέρου )

Πρόληψη

Στοιχεία τα οποία μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις πιθανότητες εκκολπωματίτιδας είναι:

• Διακοπή καπνίσματος
• Τακτική Γυμναστική
• Να καταναλώνουμε πολύ νερό
• Δίαιτα υψηλή σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά

Διάγνωση

Επειδή τα εκκολπώματα στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι ασυμπτωματικά τις περισσότερες φορές ανευρίσκονται ως τυχαίο εύρημα σε μια κολονοσκόπηση ή αξονική τομογραφία κοιλίας. Η εξέταση εκλογής για την διάγνωση των εκκολπωμάτων είναι η κολονοσκόπηση όπου με τη βοήθεια μιας κάμερας βλέπουμε το εσωτερικό του παχέος εντέρου. Στην περίπτωση όμως που έχουμε φλεγμονή, δηλαδή εκκολπωματίτιδα τότε δεν μπορούμε να προβούμε σε κολονοσκόπηση καθώς υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουμε κάκωση και διάτρηση του εντέρου. Σε αυτή την περίπτωση πραγματοποιούμε αξονική τομογραφία όπου τα εκκολπώματα απεικονίζονται χωρίς τον κίνδυνο διάτρησης.

Αντιμετώπιση

Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα δεν χρειάζεται  θεραπεία. Απλώς ο ασθενής οφείλει να ακολουθεί μια δίαιτα υψηλή σε φυτικές ίνες προληπτικά. 
Στην περίπτωση ελαφράς εκκολπωματίτιδας η αρχική αντιμετώπιση είναι πάντα συντηρητική. Ο συνδυασμός  αντιβίωσης ( ενδοφλέβιας ή εκ του στόματος ανάλογα με τη βαρύτητα της φλεγμονής ) και η αποχή από στερεά τροφή συνήθως οδηγεί στην ύφεση της φλεγμονής.

Σε περιπτώσεις αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης ή διάτρησης του παχέος εντέρου οδηγούμαστε στη χειρουργική θεραπεία η οποία περιλαμβάνει τις εξής επιλογές:

• Λαπαροσκοπικό πλύσιμο και καθαρισμό της κοιλιάς και τοποθέτηση παροχέτευσης
• Εκτομή του πάσχοντος τμήματος του εντέρου και αναστόμωση του υπόλοιπου τμήματος
• Εκτομή του πάσχοντος τμήματος του εντέρου και προσωρινή κολοστομία

Η επιλογή της επέμβασης εξαρτάται από τη βαρύτητα της κάθε περίπτωσης και την βιολογική κατάσταση του ασθενούς.
Σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια εκκολπωματίτιδας έχει θέση η προγραμματισμένη επέμβαση αφαίρεσης του πάσχοντος  τμήματος του εντέρου, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί και λαπαροσκοπικά.

 

Ο ιατρός Κυρίτσης Αλέξανδρος, Γενικός Χειρουργός,  έχει εξειδικευτεί επί τριετία στη χειρουργική παχέος εντέρου – πρωκτού σε κορυφαία νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου και των Η.Π.Α.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Links:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diverticulitis/symptoms-causes/syc-20371758
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10352-diverticular-disease