Θυρεοειδής – Παραθυρεοειδής
Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου και αποτελεί τον μεγαλύτερο ενδοκρινή αδένα του ανθρώπου. Παράγει τις ορμόνες Τ3, Τ4 και την καλσιτονίνη και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό του ανθρώπου και στα επίπεδα του ασβεστίου του αίματος.
Για την διάγνωση παθήσεων του θυρεοειδούς , πέρα της κλινικής εξέτασης, χρησιμοποιούμε βιοχημικές εξετάσεις ( επίπεα θυρεοειδικών ορμονών και αντισωμάτων) καθώς και απεικονιστικές ( υπερηχογράφημα και σπινθηρογράφημα ).
Σε λειτουργικές παθήσεις του θυρεοειδούς έχουμε υπερλειτουργία ή υπολειτουργία του αδένα και η κατάσταση ονομάζεται υπερθυρεοειδισμός ή υποθυρεοειδισμός αντίστοιχα. Η αρχική αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων είναι φαρμακευτική σε συνεννόηση με ενδοκρινολόγο. Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας τότε οδηγούμαστε στη χειρουργική αντιμετώπιση, με επέμβαση εκλογής την Θυρεοειδεκτομή.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ενώ η λειτουργία του αδένα είναι φυσιολογική παρουσιάζονται μορφολογικές αλλοιώσεις του αδένα με την εμφάνιση πολλαπλών όζων ( πολυοζώδης βρογχοκήλη ) ή απλού μονήρη όζου. Ένδειξη χειρουργείου έχουν οι βρογχοκήλες που λόγω μεγέθους προκαλούν πιεστικά φαινόμενα στην περιοχή, είτε αυτές που προκαλούν λειτουργικές διαταραχές που δεν αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά είτε τέλος αυτές που θεωρούνται ύποπτες για κακοήθεια. Πρέπει να τονισθεί ότι το ποσοστό των μονήρων όζων που είναι καρκίνωμα φτάνει έως και το 25%. Τα καρκινώματα διακρίνονται σε θηλώδη, θυλακιώδη, μυελοειδή και αναπλαστικά. Τα θηλώδη και τα θυλακιώδη έχουν γενικά πολύ καλή πρόγνωση.
Επέμβαση εκλογής είναι η ολική θυρεοειδεκτομή η οποία πραγματοποιείται με ολική αναισθησία από Γενικό Χειρουργό.Γίνεται τομή 4cm στον τράχηλο και με τη βοήθεια ειδικού εργαλείου υπερήχου ( ultracision) ο αδένας αφαιρείται. Συνήθως ο ασθενής εξέρχεται την επόμενη μέρα του χειρουργείου. Πρέπει να τονισθεί ότι στο θηλώδες και μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς μπορεί να χρειαστεί να γίνει και ριζικός λεμφαδενικός καθαρισμός του τραχήλου .
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι συνήθως τέσσερις και βρίσκονται προσκολλημένοι στον θυρεοειδή αδένα. Έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του ασβεστίου μέσω της παραθορμόνης που παράγουν. Η συνηθέστερη πάθηση των αδένων αυτών ονομάζεται πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός. Είναι η κατάσταση στην οποία υπάρχει υπερπαραγωγή παραθορμόνης και κατά συνέπεια κακοδιαχείριση του ασβεστίου στον ανθρώπινο οργανισμό. Έτσι, εμφανίζονται συμπτώματα οστεοπόρωσης, νεφρολιθίασης , υπέρτασης καθώς και μυαλγίες και γενική ατονία.
Η διάγνωση τίθεται με συνδυασμό εργαστηριακών εξετάσεων ( παραθορμόνη, ασβέστιο, φώσφορος, αλκαλική φωσφατάση ) καθώς και απεικονιστικών εξετάσεων ( υπερηχογράφημα και σπινθηρογράφημα με Sestamibi ).
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός οφείλεται σε καλοήθες αδένωμα του παραθυρεοειδούς ενώ σε μικρότερο ποσοστό μπορεί να οφείλεται και σε υπερπλασία πολλαπλών αδένων παραθυρεοειδούς. Εξαιρετικά σπάνια μπορεί να οφείλεται και σε καρκίνωμα του παραθυρεοειδούς.
Η μοναδική θεραπεία είναι χειρουργική και περιλαμβάνει την αφαίρεση του παθολογικού παραθυρεοειδούς αδένα. Η παραθυρεοειδεκτομή εκτελείται μέσω μιας μικρής τομής 3cm . Κατά την διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης ελέγχουμε εργαστηριακά την τιμή της παραθορμόνης όπου η ραγδαία πτώση της επιβεβαιώνει την αφαίρεση του πάσχοντος παραθυρεοειδούς. Η επέμβαση είναι αναίμακτη και ο ασθενής εξέρχεται την επόμενη μέρα από την κλινική.
Links:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8541-thyroid-disease
