Καρκίνος πρωκτού

Κυρίτσης - Γενικός Χειρούργος, καρκίνος πρωκτού

Ο πρωκτός  αποτελεί το τελικό τμήμα του γαστρεντερικού σωλήνα από το οποίο απεκκρίνονται τα κόπρανα. Έχει μήκος περίπου 3 εκατοστά και το εσωτερικό του αποτελείται από πλακώδες επιθήλιο γεγονός που το διαφοροποιεί από το υπόλοιπο παχύ έντερο. Ο καρκίνος του πρωκτού ευτυχώς είναι σπάνιος και  αποτελεί μια εντελώς διαφορετική οντότητα σε σχέση με τον καρκίνο του ορθού που  έχει διαφορετική αντιμετώπιση. Ο καρκίνος του πρωκτού αποτελεί το  1-2%  όλων των καρκίνων του εντέρου και εμφανίζεται κυρίως σε ηλικίες  55-64 ετών.  Εντοπίζεται περισσότερο στο γυναικείο φύλο και η συχνότητά του είναι περίπου 1/500 άτομα. Ευτυχώς πολύ σπάνια δίνει μεταστάσεις και όταν αυτό συμβαίνει  αυτές εντοπίζονται στο ήπαρ και στους πνεύμονες. 
Η αιτιολογία δεν είναι πλήρως γνωστή. Φαίνεται ότι  ο καρκίνος του πρωκτού δημιουργείται από μεταλλάξεις γονιδίων εξαιτίας των οποίων τα κύτταρα του πρωκτού διαιρούνται ανεξέλεγκτα και δημιουργούν μια Καρκινογόνο μάζα.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Αρκετοί παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού. Αυτοί είναι:

  • Μεγάλη ηλικία. ( κυρίως άνω των 55 ετών )
  • Πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
  • Πρωκτικό σεξ
  • Κάπνισμα
  • Ιστορικό καρκίνου
  • Ιός HPV
  • Χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων
  • Ιός HIV
  • Χρόνιες φλεγμονές στον πρωκτό από αποστήματα και συρίγγια

Συμπτώματα

Περίπου το 20% των ανθρώπων με καρκίνο πρωκτού δεν έχουν καθόλου συμπτώματα.

Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Αιμορραγία από τον πρωκτό ( ζωηρό κόκκινο αίμα )
  • Πόνο στην περιοχή του πρωκτού
  • Κνησμός ( φαγούρα ) πρωκτού
  • Ψηλαφητή μάζα στον πρωκτό
  • Διαταραχές κενώσεων ( εναλλαγές μεταξύ δυσκοιλιότητας και ευκοιλιότητας)
  • Εκροή βλέννης από τον πρωκτό
  • Διογκωμένοι λεμφαδένες στην περιοχή

Διάγνωση

Λόγω της θέσεως του πρωκτού τις περισσότερες φορές η διάγνωση του καρκίνου είναι εύκολη υπόθεση και πραγματοποιείται με την κλινική εξέταση από εξειδικευμένο πρωκτολόγο. Με την επισκόπηση της περιοχής σε συνδυασμό με δακτυλική εξέταση μπορούμε να εντοπίσουμε τον όγκο στην περιοχή.  Με πρωκτοσκόπηση και λήψη βιοψίας επιβεβαιώνουμε τη διάγνωση. Η όλη διαδικασία πραγματοποιείται στο ιατρείο.

Επιπλέον εξετάσεις που συμβάλλουν στη διάγνωση είναι:

  • Αξονική τομογραφία
  • Μαγνητική τομογραφία
  • Ενδοορθικός υπέρηχος

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση του καρκίνου του πρωκτού εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και τη βιολογική κατάσταση του ασθενούς. Το πόσο έχει προχωρήσει ο καρκίνος και αν υπάρχουν μεταστάσεις είναι παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή της θεραπείας.  Για τις περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του πρωκτού η θεραπεία εκλογής περιλαμβάνει τον συνδυασμό ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας η οποία συνήθως έχει πολύ καλά αποτελέσματα. 
Σε πολύ μικρούς όγκους του πρωκτού που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο υπάρχει η δυνατότητα χειρουργικής εκτομής διατηρώντας ακέραιους τους σφιγκτήρες μυς του πρωκτού. Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου που δεν ανταποκρίνονται καλά σε ακτινοβολία και χημειοθεραπεία προχωράμε σε  κοιλιοπερινεϊκή  εκτομή με ταυτόχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό και δημιουργία μόνιμης κολοστομίας. Κατά την επέμβαση αυτή αφαιρούμε τον πρωκτό, το ορθό και μέρος του σιγμοειδούς του παχέος εντέρου και κάνουμε μόνιμη κολοστομία. Η επέμβαση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί και λαπαροσκοπικά από εξειδικευμένους πρωκτολόγους. 

Τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής είναι εντυπωσιακά:

  • Μικρές χειρουργικές τομές
  • Γρήγορη ανάρρωση και ταχεία επάνοδο στην εργασία
  • Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου
  • Μικρότερη απώλεια αίματος και λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές
  • Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
  • Μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικών κηλών

Ο ιατρός Κυρίτσης Αλέξανδρος, Γενικός Χειρουργός, έχει εξειδικευτεί επί τριετία στη χειρουργική πρωκτού σε κορυφαία νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου και των Η.Π.Α.

Συχνές ερωτήσεις

Σε ποιόν γιατρό να πάω αν έχω διαγνωστεί με καρκίνο πρωκτού?

Η κατάλληλη ειδικότητα είναι ο Γενικός Χειρουργός και κατά προτίμηση ο εξειδικευμένος πρωκτολόγος

Τι πρόγνωση έχω αν έχω διαγνωστεί με καρκίνο εντέρου?

Εδώ έχει τεράστια σημασία η επέκταση της νόσου και αν υπάρχουν μεταστάσεις τη στιγμή της διάγνωσης. Σε γενικές γραμμές ο καρκίνος πρωκτού έχει καλή πρόγνωση. Το 70-90% των ανθρώπων στην πενταετία όταν πραγματοποιείται επανέλεγχος μετά από θεραπεία  είναι καλά στη υγεία τους και χωρίς να εντοπίζεται καρκίνος

Σε περίπτωση αποτυχίας αντιμετώπισης της νόσου συντηρητικά και χρειαστεί κοιλιοπερινεϊκή εκτομή είναι προτιμότερο να χειρουργηθώ ανοιχτά ή λαπαροσκοπικά?

Σε εξειδικευμένα χέρια η λαπαροσκόπηση προσφέρει το ίδιο ογκολογικό αποτέλεσμα με την ανοιχτή χειρουργική ενώ υπερτερεί σημαντικά στον τομέα ανάρρωσης και μετεγχειρητικού πόνου. Επομένως η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση είναι η επέμβαση εκλογής

Αν χρειαστώ κοιλιοπερινεϊκή εκτομή θα πρέπει να ζω μόνιμα με κολοστομία?

Ναι, στην περίπτωση αυτή για το υπόλοιπο της ζωής μας θα έχουμε μόνιμη κολοστομία

Μετά την θεραπεία πρέπει να κάνω επανέλεγχο?

Ναι, μετά την θεραπεία του καρκίνου του πρωκτού είτε είναι συντηρητική είτε χειρουργική πρέπει να υπάρχει τακτικός επανέλεγχος καθώς υπάρχει η πιθανότητα υποτροπής

Τι είδους αναισθησία χρειάζεται αν προβώ σε χειρουργείο?

Στην περίπτωση μικρού όγκου που μπορεί να αφαιρεθεί τοπικά από τον πρωκτό η επέμβαση πραγματοποιείται με ραχιαία αναισθησία. Στην περίπτωση κοιλιοπερινεϊκής  εκτομής χρειάζεται απαραίτητα γενική αναισθησία

Links:
https://www.nhs.uk/conditions/anal-cancer/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-cancer/symptoms-causes/syc-20354140
https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/a-z/anal-cancer