Ο οισοφάγος είναι ένας μακρύς σωλήνας που ενώνει τον λαιμό με το στομάχι. Αποτελείται κυρίως από μυικά στρώμματα και ο ρόλος του είναι να μεταφέρει την τροφή και τα υγρά από το λαιμό στο στομάχι ώστε να αρχίσει η διαδικασία της πέψης. Ευτυχώς ο καρκίνος του οισοφάγου δεν είναι κοινός όμως αποτελεί την έκτη παγκόσμια αιτία θανάτου από καρκίνους.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Τα αίτια δημιουργίας καρκίνου του οισοφάγου δεν είναι πλήρως γνωστά. Φαίνεται όμως οτι υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που σχετίζονται με τη νόσο:
– Μεγάλη ηλικία. Φαίνεται οτι η νόσος εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 60 ετών
– Αντρικό φύλο. Οι άντρες έχουν τριπλάσιο ποσοστό εμφάνισης καρκίνου του οισοφάγου
– Κάπνισμα
– Χρόνια κατανάλωση αλκοόλ
– Παχυσαρκία
– Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
– Αχαλασία οισοφάγου
– Ιστορικό καρκίνου στον τράχηλο ή το κεφάλι
– Ο ιός του HPV
Είδη καρκίνου του οισοφάγου
Τα δύο κύρια είδη καρκίνου του οισοφάγου είναι:
– Καρκίνος εκ πλακώδων κυττάρων. Ο καρκίνος αυτός προέρχεται από τα πλακώδη κύτταρα του βλεννογόνου του οισοφάγου. Εμφανίζεται κυρίως στο άνω και στο μέσο τμήμα του οισοφάγου και λέχει την ικανότητα να αναπτύσσεται με ιδιαίτερα γρήγορους ρυθμούς. Αποτελεί τον συχνότερο τύπο καρκίνου του οισοφάγου αν και η συχνότητα του τείνει να μειωθεί τα τελευταία χρόνια.
– Αδενοκαρκίνωμα.Το αδενοκαρκίνωμα εντοπίζεται κυρλιως στο κάτω τριτημόριο του οισοφάγου και οφείλεται κυρίως στη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και στη δημιουργία οισοφάγου Barrett. Ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου φαίνεται οτι έχει μια ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια.
Συμτωματολογία
Τα συμτώματα του καρκίνου του οισοφάγου συνήθως είναι ήπια και μη ειδικά και αυτός είναι ο λόγος που τις περισσότερες φορές η νόσος γίνεται αντιληπτή σε προχωρημένο στάδιο. Τα συμπρώματα περιλαμβάνουν:
– Οπισθοστερινκό άλγος και δυσφορία
– Δυσφαγία
– Εμετούς με παρουσία αίματος
– Επίμονος ξερός βήχας και βραχνάδα φωνής
– Απώλεια βάρους
– Καταβολή, αδυναμία
– Δυσπεψία
Διάγωση
Εκτός από την κλινική εξέταση και το καλό ιστορικό εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση της νόσου είναι:
– Διάβαση οισοφάγου με βάριο όπου παρατηρείται έλλειμα στον αυλό του οισοφάγου σε περίπτωση όγκου
– Γαστροσκόπηση όπου με τη βοήθεια κάμερας βλέπουμε το εσωτερικό του οισοφάγου και αν χρειαστεί πραγματοποιούμε και λήψη υλικού για βιοψία.Αποτελεί την ιδανικότερη διαγνωστική μέθοδο.
– Αξονική και μαγνητική τομογραφία όπου μας δίνουν πληροφορίες και για την επέκταση της νόσου
– Ενδοσκοπικός υπέρηχος που μας δίνει πληροφορίες για την λεμφαδενική επέκταση της νόσου στο μεσοθωράκιο.
–PET scan ( τομογραφία με εκπομπή ποζιτρονίων )
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση του καρκίνου του οισοφάγου έιναι συνδυσαμός πολλών πραγμάτων και εξαρτάται από την εντόπιση του όγκου, τον τύπο του καρκίνου, το στάδιο της νόσου και την ηλικία του ασθενούς. Έτσι λοιπόν υπάρχουν οι παρακάτω επιλογές:
– Χειρουργική θεραπεία. Κατά την επέμβαση ανάλογα με το στάδιο της νόσου αφαιρείται ο όγκος ή και τμήμα του οισοφάγου με ταυτόχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό της περιοχής για σωστό ογκολογικό αποτέλεσμα. Οι επεμβάσεις αυτές θεωρούνται βαρείες και έχουν σχετικά υψηλή θνητότητα.
– Ακτινοθεραπεία. Με την ακτινοθεραπεία έχουμε ως στόχο να καταστρέψουμε καρκινικά κύτταρα τόσο του όγκου όσο και γειτονικών λεμφαδένων. Είναι μια μέθοδος που συνήθως συνδυάζεται με χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία.
– Χημειοθεραπεία. Είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται συνήθως σε συνδυασμό με χειρουργική επέμβαση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και προεγχειρητικά αλλά και μετεγχειρητικά. Σε περιπτώσεις ανεγχείρητων όγκων ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί και ως μοναδική θεραπεία.
Πρόγνωση
Σε γενικές γραμμές η πρόγνωση της νόσου δεν είναι καλή. Η συνολική πενταετής επιβίωση ανέρχεται στο 20-25%. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ο καρκίνος του οισοφάγου είναι μια νόσος που γίνεται συνήθως αντιληπτή σε προχωρημένο στάδιο καθώς τα συμτώματά του είναι μη ειδικά. Στο προχωρημένο στάδιο οι επιλογές θεραπείας είναι πλέον περιορισμένες με αποτέλεσμα να υπάρχει χαμηλή πενταετής επιβίωση.