Κιρσοκήλη

Με τον όρο κιρσοκήλη εννοούμε την διεύρυνση των φλεβών του όρχι. Οι φλέβες αυτές ονομάζονται σπερματικές φλέβες. Βασική λειτουργία τους είναι η μεταφορά του αίματος από τους όρχεις κεντρικότερα στο σώμα. Σε διάφορες καταστάσεις το αίμα δεν μεταφέρεται σωστά και λιμνάζει μέσα σε αυτές τις φλέβες, δημιουργώντας έτσι την κιρσοκήλη.

Η κιρσοκήλη συνήθως δημιουργείται στην εφηβεία και είναι ιδιαίτερα συχνή, καθώς εμφανίζεται στο 15-20 % του αντρικού πληθυσμού. Στο 90% των περιπτώσεων η κιρσοκήλη παρατηρείται στην αριστερή πλευρά. Η συγκεκριμένη πάθηση αποτελεί το κυριότερο αίτιο ανδρικής υπογονιμότητας.

Ανάλογα με την κλινική εικόνα της, η κιρσοκήλη ταξινομείται σε τέσσερις κατηγορίες:

• Υποκλινική: Η υποκλινική κιρσοκήλη δεν είναι ψηλαφητή σε κατάσταση ηρεμίας ή κατά την αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης. Δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι, και διαγιγνώσκεται αποκλειστικά μέσω υπερηχογραφήματος.
• 1^ου Βαθμού: Η κιρσκοκήλη πρώτου βαθμού μπορεί να είναι ψηλαφητή κατά την αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση, αλλά όχι σε κατάσταση ηρεμίας. Δεν είναι ορατή με το μάτι.
• 2^ου Βαθμού: Όταν η κλινική εικόνα της κιρσοκήλης είναι στο δεύτερο βαθμό, η βλάβη είναι ψηλαφητή σε κατάσταση ηρεμίας, αλλά όχι με γυμνό μάτι.
• 3^ου Βαθμού: Μια κιρσοκήλη τρίτου βαθμού είναι συνήθως ορατή σε κατάσταση ηρεμίας.

Πώς εμφανίζεται η κιρσοκήλη;

Το κύριο αίτιο είναι η ανεπάρκεια των βαλβίδων στις σπερματικές φλέβες, η οποία προκαλεί παλινδρόμηση του αίματος μέσα στις φλέβες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνσή τους. Άλλα, λιγότερο συχνά αίτια εμφάνισης κιρσοκήλης περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

• Κάθετη εκβολή της αριστερής έσω σπερματικής φλέβας στην υψηλής πίεσης νεφρική φλέβα δίκην “Τ”, οπότε εξηγείται και η συχνότερη εμφάνιση στην αριστερή πλευρά.
• Πίεση των σπερματικών φλεβών από κάποιο όγκο στο νεφρό.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η κιρσοκήλη;

Σε γενικές γραμμές, η κιρσοκήλη είναι ασυμτωματική και συνήθως εντοπίζεται στα πλαίσια διερεύνησης υπογονιμότητας. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει:

• Ήπιο πόνο ή αίσθημα βάρους στον όρχι, ιδιαίτερα μετά από σεξουαλική δραστηριότητα.
• Ύπαρξη ψηλαφητών διογκωμένων φλεβών πάνω από τον όρχι.
• Διαφορά στο μέγεθος των όρχεων. Ο όρχις που πάσχει από κιρσοκήλη συνήθως έχει μικρότερο μέγεθος από τον άλλο.
• Υπογονιμότητα. Η αύξηση της θερμοκρασίας του όρχι λόγω της στάσης του αίματος, καθώς και η παλινδρόμηση τοξινών από τη νεφρική φλέβα, επηρεάζουν τόσο την κινητικότητα όσο και την μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Με τον παραπάνω μηχανισμό η κιρσοκήλη συμβάλει στην αντρική υπογονιμότητα. Στατιστικά, η κιρσοκήλη ενοχοποιείται για το 40% την αντρικής στειρότητας.

Η μείωση της κυκλοφορίας των σπερματικών φλεβών επηρεάζει άμεσα την ιδιότητα της σπερματογένεσης. Τόσο η κινητικότητα, όσο και η συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων ελαττώνεται, στο 90% και 65% των ασθενών αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, αυξάνονται οι πιθανές μορφολογικές ανωμαλίες. Όσο ο ασθενής δεν αποζητά διόρθωση της κιρσοκήλης, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να γίνουν οι μεταβολές αυτές μη αναστρέψιμες.

Διάγνωση

Η κλινική εξέταση αποτελεί σημαντικό κομμάτι στη διάγνωση της κιρσοκήλης. Με την επισκόπηση και την ψηλάφηση της περιοχής εκτιμάται το μέγεθος των όρχεων, καθώς και η ύπαρξη ορατών ή ψηλαφητών κιροσειδών φλεβών. Η εξέταση που επιβεβαιώνει τη διάγνωση είναι το υπερηχογράφημα οσχέου, το οποίο μας δίνει ακριβείς πληροφορίες για τη διάμετρο των σπερματικών φλεβών και ελέγχεται πιθανή παλινδρόμηση του αίματος.

Σημαντικό εργαλείο για τη διάγνωση της κιρσοκήλης αποτελεί η δοκιμασία Valsalva. Ο ασθενής τοποθετείται σε ύπτια θέση και καλείται να εκπνεύσει δυνατά, με κλειστή τη γλωττίδα, ύστερα από ήρεμη εισπνοή. Αυτό θα αυξήσει για λίγο την ενδοκοιλιακή πίεση, με σκοπό να μπορέσει να ψηλαφήσει ο ιατρός την κιρσοκήλη στους όρχεις, αλλά και να την ταξινομήσει αναλόγως.

Κιρσοκήλη: Αντιμετώπιση

Δυστυχώς, δεν υπάρχει συντηρητική μέθοδος θεραπείας της κιρσοκήλης. Η αντιμετώπιση της είναι αποκλειστικά χειρουργική. Ο στόχος της επέμβασης είναι η διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στις πάσχουσες σπερματικές φλέβες. Η επέμβαση για κιρσοκήλη μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με ανοιχτή τομή, όσο και λαπαροσκοπικά. Η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση της κιρσοκήλης πλεονεκτεί  καθώς ο ασθενής επανέρχεται άμεσα στις δραστηριότητές του.

Τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής είναι εντυπωσιακά:

• Μικρές χειρουργικές τομές
• Γρήγορη ανάρρωση και ταχεία επάνοδο στην εργασία
• Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου
• Μικρότερη απώλεια αίματος και λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
• Μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικών κηλών

Είναι εύκολα λοιπόν αντιληπτό ότι, σε σχέση με την ανοιχτή χειρουργική, η λαπαροσκόπηση υπερτερεί σημαντικά. Στη σημερινή εποχή θεωρείται επέμβαση εκλογής στην αντιμετώπιση σχεδόν όλων των χειρουργικών παθήσεων.

Η αντιμετώπιση της κιρσοκήλης θα οδηγήσει στη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος. Μερικούς μήνες μετά την επέμβαση γίνεται σπερμοδιάγραμμα, το οποίο επιβεβαιώνει το γεγονός αυτό. Πρέπει να τονιστεί πως σε ένα ποσοστό περίπου 10% η κιρσοκήλη μπορεί να υποτροπιάσει και να εμφανιστεί ξανά.

Ο καταρτισμένος Γενικός Χειρουργός Κυρίτσης Αλέξανδρος έχει εξειδικευτεί σε κορυφαία κέντρα του Ηνωμένου Βασιλείου και των Η.Π.Α. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα κιρσοκήλης μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση.