Πέτρες στη χολή

Τι είναι οι πέτρες στη χολή;

Οι πέτρες στη χολή είναι ένα σύνηθες εύρημα στις μέρες μας το οποίο μπορεί να προκαλέσει ποικίλα προβλήματα στον άνθρωπο. Το ποσοστό των ανθρώπων που θα αναπτύξουν πέτρες στη χολή είναι δύσκολο να υπολογιστή καθώς πολλοί άνθρωποι είναι ασυμπτωματικοί. Στις Η.Π.Α. υπολογίζεται ότι το 10-15% του πληθυσμού θα αναπτύξει πέτρες στη χολή σε κάποιο σημείο της ζωής του. Οι πέτρες στη χολή είναι η πιο κοινή γαστρεντερική διαταραχή που απαιτεί νοσηλεία στα νοσοκομεία και χιλιάδες κόσμου περνά την πόρτα του χειρουργείου εξαιτίας αυτών.

Η χολή είναι ένα υγρό που παράγεται από το συκώτι. Αποθηκεύεται στην χοληδόχο κύστη και μετά τα γεύματα διοχετεύεται στο έντερο όπου συμμετέχει στη λειτουργία της πέψης. Οι πέτρες στη χολή δημιουργούνται κυρίως μέσα στη χοληδόχο κύστη. Η πυκνή χολή οδηγεί στη χολική λάσπη και αυτή με τη σειρά της στη δημιουργία πετρών.

Τα κύρια αίτια δημιουργία πετρών στη χολή είναι:

• Υψηλή χοληστερίνη η οποία όταν βρίσκεται σε υψηλή συγκέντρωση δεν μπορεί να διαλυθεί εύκολα και οδηγεί αρχικά στη δημιουργία λάσπης και αργότερα στην δημιουργία πετρών στη χολή
• Υψηλή συγκέντρωση χολερυθρίνης. Η χολερυθρίνη παράγεται από την καταστροφή των γερασμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Άτομα που πάσχουν από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική αναιμία έχουν υψηλή συγκέντρωση χολερυθρίνης και μεγαλύτερη πιθανότητα να κάνουν πέτρες στη χολή
• Δυσκινησία της χοληδόχου κύστης. Στην περίπτωση που η χοληδόχος κύστη δεν έχει σωστή κινητικότητα και δεν μπορεί να αδειάσει τη χολή προς το έντερο τότε αυτή λιμνάζει μέσα στην κύστη και μετατρέπεται αρχικά σε λάσπη και στη συνέχεια σε πέτρες στη χολή

Πόσων ειδών πέτρες στη χολή έχουμε;

Οι πέτρες στη χολή είναι κατά κανόνα δύο ειδών:

• Χοληστερηνικές πέτρες. Αποτελούν το 80% των πετρών στη χολή. Σχηματίζονται από την υψηλή συγκέντρωση χοληστερόλης και έχουν κίτρινο χρώμα
• Πέτρες χρωστικών ουσιών. Αυτές οι πέτρες αποτελούν περίπου το 20% , έχουν χρώμα μαύρο ή σκούρο καφέ και περιέχουν υψηλή συγκέντρωση χολερυθρίνης

Τι μέγεθος έχουν οι πέτρες στη χολή;

Οι πέτρες στη χολή μπορεί να είναι σε διάφορα μεγέθη. Έτσι, έχουμε πέτρες μικρών χιλιοστών μέχρι και πέτρες μερικών εκατοστών. Σε αντίθεση με ότι πιστεύει ο περισσότερος κόσμος οι μικρές πέτρες είναι εν δυνάμει πιο επικίνδυνες από τις μεγάλες καθώς μπορεί να μετακινηθούν ποιο ευκολά, να φύγουν από τη χοληδόχο κύστη προχωρώντας παρακάτω στο χοληδόχο πόρο και να προκαλέσουν ακόμη και παγκρεατίτιδα.

Τι μπορεί να προκαλέσουν οι πέτρες στη χολή;

Αρχικά οι πέτρες στη χολή μπορεί να μην προκαλούν κανένα σύμπτωμα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε πολλές περιπτώσεις ανευρίσκονται σε τυχαίο απεικονιστικό έλεγχο. Μπορεί όμως να προκαλέσουν πολλά συμπτώματα στον άνθρωπο. Αναλυτικά οι πέτρες στη χολή μπορεί να προκαλέσουν:

• Δυσπεψία
• Εμέτους
• Κοιλιακό πόνο μικρής μέχρι μεγάλης έντασης που εντοπίζεται στη δεξιά άνω κοιλία
• Ίκτερο ( κιτρίνισμα δέρματος ) που συνοδεύεται από φαγούρα, αποχρωματισμό κοπράνων και υπέρχρωση ούρων
• Οξεία χολοκυστίτιδα. Είναι μια σοβαρή φλεγμονή της χοληδόχου κύστης που απαιτεί νοσηλεία και ενδοφλέβια αντιβίωση καθώς και αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είτε στην ίδια νοσηλεία είτε μελλοντικά
• Οξεία χολλαγειίτιδα. Είναι μια φλεγμονή του χοληδόχου πόρου. Θεωρείται μια ιδιαίτερα βαριά κατάσταση η οποία απαιτεί άμεση νοσηλεία και ενδοφλέβια αντιβίωση
• Οξεία παγκρεατίτιδα. Θεωρείται η πιο επικίνδυνη επιπλοκή η οποία μπορεί να προκαλέσει και νέκρωση τμήματος του παγκρέατος, μια κατάσταση με ιδιαίτερα υψηλή θνητότητα

Πως γίνεται η διάγνωση πετρών στη χολή;

Η διάγνωση των πετρών στη χολή τίθεται εύκολα με υπερηχογράφημα της περιοχής. Το υπερηχογράφημα θεωρείται η εξέταση εκλογής για τις συγκεκριμένες παθήσεις καθώς παρέχει ιδιαίτερα υψηλή ευκρίνεια. Για την πραγματοποίηση του υπερηχογραφήματος απαιτείται νηστεία από το φαγητό τουλάχιστον 6 ωρών. Σε περιπτώσεις υποψίας μετακίνησης των πετρών από τη χοληδόχο κύστη παρακάτω στον χοληδόχο πόρο τότε πραγματοποιείται εξειδικευμένη μαγνητική τομογραφία(MRCP).

Ποια άτομα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν πέτρες στη χολή;

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που καθιστούν την εμφάνιση πετρών στη χολή πιο πιθανή. Αυτοί είναι:

• Γυναικείο φύλο
• Εγκυμοσύνη
• Παχυσαρκία
• Ηλικία άνω των 40
• Ξαφνική απώλεια βάρους ( επεμβάσεις παχυσαρκίας )
• Οικογενειακό ιστορικό
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Δίαιτα υψηλή σε λιπαρά και χαμηλή σε φυτικές ίνες

Ποια είναι η θεραπεία σε περίπτωση εμφάνισης πετρών στη χολή;

Στην περίπτωση που έχουμε διαγνωστεί με πέτρες στη χολή και έχουμε οποιοδήποτε σύμπτωμα τότε η χειρουργική αντιμετώπιση είναι μονόδρομος. Στην περίπτωση που η ανακάλυψη πετρών στη χολή είναι τυχαίο εύρημα τότε συστήνεται η χειρουργική αντιμετώπιση στην περίπτωση που έχουμε μικρές πέτρες καθώς θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνες. Η θεραπεία για τις παραπάνω καταστάσεις είναι χειρουργική και η επέμβαση εκλογής είναι η Λαπαροσκοπκή Χολοκυστεκτομή, η οποία πραγματοποιείται μέσω τριών μικρών οπών 0,5-1cm . Η επέμβαση είναι σχετικά ανώδυνη και αναίμακτη. Ο ασθενής εξέρχεται την ίδια ή την επομένη μέρα του χειρουργείου και επιστρέφει σύντομα στις δραστηριότητές του.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Links:

https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/gallstone-formation

pdf