Ραγάδα Πρωκτού
Με τον όρο ραγάδα πρωκτού ή δακτυλίου εννοούμε μια πληγή σε μορφή επιμήκης σχισμής( 1-2 cm) στον πρωκτικό δακτύλιο. Η συχνότερη εντόπισή της είναι στην 6η γυναικολογική ώρα, όπου εμφανίζεται στο 90% των περιπτώσεων. Στο 9% των περιπτώσεων η ραγάδα πρωκτού εντοπίζεται στην 12η γυναικολογική ώρα ενώ το υπόλοιπο 1% αφορά άτυπες θέσεις στον πρωκτικό δακτύλιο.
Η πληγή της ραγάδας πρωκτού συχνότερα αφορά το τοίχωμα του βλεννογόνου του πρωκτού. Όμως, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προχωρήσει βαθύτερα και να φτάσει το μυϊκό τοίχωμα, κάτι που κάνει δυσκολότερη την αντιμετώπιση.
Ραγάδα πρωκτού: Αιτιολογία
Το συνηθέστερο αίτιο είναι ο ξαφνικός τραυματισμός της περιοχής που προκαλείται τις περισσότερες φορές λόγω δυσκοιλιότητας. Πρέπει να τονιστεί ότι ακόμη και μία σκληρή κένωση μπορεί να οδηγήσει σε ραγάδα πρωκτού. Άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν την ραγάδα πρωκτού είναι:
- οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος Crohn, ελκώδης κολίτιδα)
- οι επίμονες διάρροιες
- το πρωκτικό σεξ
- ο φυσιολογικός τοκετός
Σε ποιο σπάνιες περιπτώσεις η πρωκτική ραγάδα μπορεί να προκληθεί από:
- καρκίνο πρωκτού
- φυματίωση
- σύφιλη
- έρπη
- ιό του HIV
Συμπτωματολογία ραγάδας πρωκτού
Το κύριο σύμπτωμα της ραγάδας είναι ο οξύτατος πόνος της περιοχής. Ο πόνος αυτός συχνά χαρακτηρίζεται από τους ασθενείς ως ανυπόφορος. Επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της κένωσης και κρατάει πολλές ώρες μετά από αυτή. Συχνά έχουμε και ορθορραγία με ζωηρό κόκκινο αίμα στα κόπρανα ή στο χαρτί υγείας.
Τα συμπτώματα μοιάζουν ιδιαίτερα με αυτά που προκαλούνται από τις αιμορροΐδες, με τη διαφορά ότι ο πόνος στην ραγάδα κρατάει περισσότερες ώρες. Αν η ραγάδα προκλήθηκε τις τελευταίες 6 εβδομάδες χαρακτηρίζεται ως οξεία ενώ διαφορετικά ως χρόνια.
Ο πόνος στην περιοχή προκαλεί αντανακλαστική σύσπαση ενός μυ του πρωκτού ( έσω σφιγκτήρα). Η σύσπαση αυτή οδηγεί στην ελαττωμένη αιμάτωση της ραγάδας, κάτι που δυσχεραίνει την επούλωσή της. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, με αποτέλεσμα την αδυναμία επούλωσής της. Συχνά ο πόνος συνοδεύεται με φαγούρα της περιοχής, ενώ είναι δυνατή και η εμφάνιση δερματικών πτυχών δίπλα στη ραγάδα.
Ραγάδα πρωκτού: Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της πρωκτικής ραγάδας γίνεται κατά την κλινική εξέταση από εξειδικευμένο πρωκτολόγο. Το σημείο της ραγάδας στον πρωκτικό δακτύλιο μπορεί να μας δώσει πληροφορίες και για το πιθανό αίτιο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει και πρωκτοσκόπηση, η οποία πραγματοποιείται στο ιατρείο.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ραγάδας του πρωκτού είναι αρχικά συντηρητική και κατόπιν αποτυχίας χειρουργική. Ανήκει στην αρμοδιότητα του Γενικού Χειρουργού και κατά προτίμηση εξειδικευμένου πρωκτολόγου.
Σε περίπτωση οξείας ραγάδας η συντηρητική θεραπεία πολλές φορές έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Αντίθετα, στις χρόνιες ραγάδες η συντηρητική αντιμετώπιση έχει μικρότερα ποσοστά θεραπείας.
Συντηρητική αντιμετώπιση ραγάδας πρωκτού
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
- Δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, άφθονα υγρά, φρούτα και λαχανικά.
- Αναλγητικές κρέμες και ειδικές αλοιφές που προκαλούν χαλάρωση του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού και αυξάνουν την αιματική ροή στην περιοχή με σκοπό την επούλωση της πρωκτικής ραγάδας. Μειονέκτημα αυτών των αλοιφών ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς και ο έντονος πονοκέφαλος που προκαλούν σε αρκετές περιπτώσεις
- Ήπια υπακτικά για να “ μαλακώσουν “ τα κόπρανα και να μην ερεθίζεται η περιοχή από σκληρές κενώσεις.
- Εδρόλουτρα με ζεστό νερό 3-4 φορές την ημέρα. ( Γεμίζουμε την μπανιέρα με ζεστό νερό και μουλιάζουμε τον πρωκτό μέσα για 15-20 λεπτά. Η διαδικασία αυτή χαλαρώνει τους μύες και αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος με σκοπό την ταχύτερη επούλωση της ραγάδας).
- Αποφεύγουμε το χαρτί υγείας και πλενόμαστε με κρύο νερό και μωρομάντηλα
- Ένεση ειδικού υλικού στην περιοχή του πρωκτού που μπορεί να γίνει και στο ιατρείο. Με την ένεση αυτή προκαλούμε χαλάρωση του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού. Έτσι, επιτρέπουμε την καλή αιμάτωση της ραγάδας και κατά συνέπεια την επούλωσή της. Η χαλάρωση αυτή κρατάει περίπου 3-4 μήνες, διάστημα ικανό να οδηγήσει στην επούλωση της ραγάδας. Η μέθοδος αυτή έχει επιτυχία σε ποσοστό ως 70% σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία.
Ραγάδα πρωκτού & Χειρουργική αντιμετώπιση
Η Χειρουργική αντιμετώπιση προτείνεται στη χρόνια πρωκτική ραγάδα και σε αποτυχία της συντηρητικής αντιμετώπισης. Περιλαμβάνει την εκτομή της ραγάδας με τη χρήση λέιζερ ή διαθερμίας και τις περισσότερες φορές την ταυτόχρονη μερική έσω πλάγια σφιγκτηροτομή του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού. Στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού του πρωκτού είναι μια επέμβαση που δεν προκαλεί επιπλοκές.
Είναι μια διαδικασία εντελώς ανώδυνη, αναίμακτη, που πραγματοποιείται με γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία και ο ασθενής εξέρχεται από την κλινική αυθημερόν. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Ο πόνος της ραγάδας υποχωρεί σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη ημέρα και ο ασθενής επανέρχεται στις δραστηριότητές άμεσα.
Ο Γενικός Χειρουργός Αλέξανδρος Κυρίτσης έχει εξαιρετικά μεγάλη εμπειρία στην παθολογία του πρωκτού και του παχέος εντέρου. Ο ιατρός έχει εξειδικευτεί στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική και είναι ο πλέον κατάλληλος για την αντιμετώπιση της ραγάδας πρωκτού. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας για να λάβετε από τον Δρ. Κυρίτση εξατομικευμένη διάγνωση.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Πονάω πολύ στον πρωκτό. Έχω ραγάδα?
Υπάρχουν διάφορες παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν έντονο πόνο στην περιοχή του πρωκτού. Οι αιμορροΐδες και το περιπρωκτικό απόστημα προκαλούν και αυτά πόνο και μπορεί να μπερδέψουν τον ασθενή. Η ραγάδα συνήθως έχει οξύτατο πόνο ειδικά μετά την κένωση που κρατά για ώρες σε αντίθεση με τις αιμορροΐδες και το απόστημα.
Σε τι γιατρό πρέπει να πάω αν υποψιάζομαι ότι έχω ραγάδα πρωκτού?
Ο κατάλληλος ιατρός για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πάθησης είναι ο εξειδικευμένος πρωκτολόγος.
Έχω διαγνωσθεί με ραγάδα πρωκτού. Πρέπει να χειρουργηθώ?
Σε περίπτωση οξείας ραγάδας η συντηρητική αντιμετώπιση έχει υψηλά ποσοστά θεραπείας. Στην περίπτωση χρόνιας ραγάδας ή αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης τότε η θεραπεία είναι το χειρουργείο.
Έχω διαγνωσθεί με χρόνια ραγάδα πρωκτού αλλά δεν πονάω ιδιαίτερα. Πρέπει πάλι να χειρουργηθώ?
Η χρόνια ραγάδα πρωκτού ακόμη και στην περίπτωση που δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα μπορεί με την πάροδο του χρόνου να οδηγήσει στη δημιουργία συριγγίου. Επομένως σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης προτιμότερο θα ήταν να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.
Πόσο καιρό πρέπει να εφαρμόσω την συντηρητική αντιμετώπιση?
Η συντηρητική αντιμετώπιση εφαρμόζεται για διάστημα περίπου δύο μηνών. Αν τα συμπτώματα εξακολουθούν αν υπάρχουν τότε οδηγούμαστε στη επιλογή την χειρουργικής αντιμετώπισης.
Πόσο κοστίζει το χειρουργείο και πόσο διάστημα πρέπει να νοσηλευτώ στην κλινική?
Το κόστος εξαρτάται από την ασφάλεια του ασθενούς αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό. Ο ασθενής χειρουργείται στην κλινική και μετά από 4 ώρες εξέρχεται με οδηγίες.
Πόσο διάστημα πρέπει να λείψω από τη δουλειά μου αν χειρουργηθώ για ραγάδα πρωκτού?
Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει από την επόμενη μέρα του χειρουργείου κανονικά στην εργασία του.
Μπορεί η ραγάδα πρωκτού να προκαλέσει καρκίνο?
Κατηγορηματικά όχι. Η πρωκτική ραγάδα δεν μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
Υπάρχει το ενδεχόμενο ακράτειας αν χειρουργηθώ για ραγάδα πρωκτού?
Στα χέρια ενός έμπειρου πρωκτολόγου το ενδεχόμενο αυτό θεωρείται εξαιρετικά απίθανο.
Πόσο καιρό πρέπει να απέχω από το πρωκτικό sex σε περίπτωση χειρουργείου?
Ο ασθενής πρέπει να απέχει από τη συγκεκριμένη σεξουαλική δραστηριότητα για διάστημα 6 μηνών.
Links:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-fissure/symptoms-causes/syc-20351424
https://www.nhs.uk/conditions/anal-fissure/
https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/a-z/anal-fissure