Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου
Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε νόσους και διαταραχές που αφορούν χρόνια φλεγμονή του γαστρεντερικού συστήματος.
Οι φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου είναι :
- Νόσος Crohn : η οποία αφορά φλεγμονή που μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το μήκος του γαστρεντερικού σωλήνα αλλά τις περισσότερες φορές εντοπίζεται στο λεπτό έντερο και ειδικά στον τελικό ειλεό.
- Ελκώδης κολίτιδα που αφορά φλεγμονή που εντοπίζεται στο παχύ έντερο
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης φλεγμονώδης νόσου του εντέρου είναι:
- Μικρή ηλικία. Άτομα ηλικίας μικρότερης των 30 ετών έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης
φλεγμονώδης νόσου του εντέρου - Λευκές φυλές
- Κάπνισμα. Η νόσος του Crohn επηρεάζεται σημαντικά από το κάπνισμα
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Κληρονομικότητα
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Μπορεί να είναι πολύ ήπια μέχρι βαρύτατα.
Έτσι, το άτομο που νοσεί από φλεγμονώδη νόσο εντέρου μπορεί να εμφανίσει:
- Διάρροια
- Πυρετό και αδυναμία
- Κοιλιακό πόνο
- Αίμα στα κόπρανα
- Απώλεια βάρους
- Ανορεξία
Επιπλοκές
Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου δυστυχώς μπορεί να οδηγήσουν σε πολύ σοβαρές επιπλοκές οι οποίες περιλαμβάνουν:
- Καρκίνο του εντέρου. Ειδικότερα τα άτομα που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα έχουν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο κακοήθειας
- Φλεγμονές στο δέρμα, στα μάτια και στις αρθρώσεις
- Σκληρυντική χολαγγειίτιδα
- Θρόμβωση
- Ειλεό. Ειδικά η νόσος Crohn δημιουργεί στενώσεις και μπορεί να δημιουργήσει ειλεό λεπτού εντέρου
- Διατροφικές διαταραχές καθώς η νόσος Crohn προκαλεί κακή απορρόφηση συστατικών στο λεπτό έντερο
- Έλκη στο εντερικό τοίχωμα λόγω χρόνιας φλεγμονής
- Συρίγγια ειδικά στην περιοχή του πρωκτού που προκαλεί κυρίως η νόσος Crohn
- Ραγάδα πρωκτού
- Τοξικό μεγάκολο όπου εξαιτίας της ελκώδους κολίτιδας το παχύ έντερο διογκώνεται και γίνεται οιδηματώδες
- Διάτρηση εντέρου που μπορεί να οδηγήσει σε περιτονίτιδα
- Αφυδάτωση εξαιτίας επαναλαμβανόμενων διαρροιών
Διάγνωση
Αρχικά η υποψία της νόσου μπαίνει με ένα καλό ιστορικό και την κλινική εξέταση του ασθενούς. Από εργαστηριακές εξετάσεις οι απλές εξετάσεις αίματος σε συνδυασμό με καλπροτεκτίνη κοπράνων βάζουν ισχυρές ενδείξεις για φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Η τεκμηρίωση της νόσου έρχεται κυρίως με την κολονοσκόπηση και ταυτόχρονη βιοψία του εντέρου που επιβεβαιώνει τη νόσο. Από απεικονιστικές εξετάσεις η αξονική τομογραφία καθώς και η μαγνητική τομογραφία μπορεί να βοηθήσουν επίσης στη διάγνωση της νόσου. Τέλος, ειδικά για τη νόσο του Crohn μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαγνωστικό σκοπό και η ενδοσκοπική κάψουλα η οποία καταπίνεται από τον ασθενή και διαθέτει μικροκάμερα που μας δείχνει με λεπτομέρεια όλο το λεπτό έντερο.
Αντιμετώπιση
Ο σκοπός της αντιμετώπισης είναι να μειώσουμε τη φλεγμονή στο έντερο εξαιτίας της οποίας προκύπτουν όλα τα συμπτώματα. Αρχικά πάντα εφαρμόζουμε συντηρητική αντιμετώπιση με φάρμακα και δοσολογίες που εξαρτώνται από την έκταση και βαρύτητα της νόσου. Χρησιμοποιούνται φάρμακα που μειώνουν την φλεγμονή και άλλα που μειώνουν την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού. Σε έξαρση της νόσου μπορεί να δοθούν και αντιβιοτικά. Παράλληλα, συνταγογραφούνται και παυσίπονα και αντιδιαρροϊκά φάρμακα όπου κρίνεται απαραίτητο.
Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης ή εμφάνισης βαρειών επιπλοκών έχει θέσει η χειρουργική αντιμετώπιση. Στην ελκώδη κολίτιδα συνήθως γίνεται αφαίρεση του παχέος εντέρου ( κολεκτομή ) και αναστόμωση ή μόνιμη κολοστομία. Στη νόσο του Crohn αφαιρείται το πάσχον τμήμα του λεπτού εντέρου και το υπόλοιπο αναστομώνεται. Υπολογίζεται ότι περίπου το 50% των ανθρώπων που πάσχουν από νόσο Crohn θα χρειαστούν σε κάποια στιγμή χειρουργείο.
Οι επεμβάσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν και Λαπαροσκοπικά.
Τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής είναι εντυπωσιακά:
- Μικρές χειρουργικές τομές
- Γρήγορη ανάρρωση και ταχεία επάνοδο στην εργασία
- Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου
- Μικρότερη απώλεια αίματος και λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές
- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
- Μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικών κηλών
Συχνές ερωτήσεις
Ποιος ιατρός πρέπει να με παρακολουθεί αν έχω διαγνωστεί με φλεγμονώδη νόσου του εντέρου?
Η παρακολούθηση είναι σωστό να γίνεται από έναν γαστρεντερολόγο ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την αγωγή του ασθενούς. Σε περίπτωση επιπλοκής της νόσου τότε επεμβαίνει ο Γενικός Χειρουργός για να αντιμετωπίσει τη νόσο χειρουργικά
Υπάρχει περίπτωση να πάθω καρκίνο από τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου?
Ναι, η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση κακοήθειας. Ειδικά η ελκώδης κολίτιδα έχει αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου
Μπορώ να θεραπευτώ πλήρως συντηρητικά αν πάσχω από φλεγμονώδη νόσου του εντέρου
Η νόσος είναι αυτοάνοσης αιτιολογίας και αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει για πάντα στον ασθενή. Μπορεί να είναι πλήρως ελεγχόμενη με τη συντηρητική αντιμετώπιση και να μην χρειαστεί ποτέ χειρουργική παρέμβαση αλλά η νόσος δεν εξαφανίζεται ποτέ
Σε περίπτωση επέμβασης μπορεί να υποτροπιάσει η νόσος?
Στην περίπτωση της ελκώδους κολίτιδας αν αφαιρεθεί όλο το παχύ έντερο και ο πρωκτός θα επέλθει πλήρη ίαση αλλά ο ασθενής θα φέρει μόνιμη κολοστομία. Στη νόσο του Crohn αφαιρείται μόνο το πάσχον τμήμα του λεπτού εντέρου οπότε ενδέχεται στο μέλλον η νόσος να εμφανιστεί και σε άλλο τμήμα του γαστρεντερικού σωλήνα
Τι αναισθησία χρειάζεται για τα χειρουργεία?
Τα χειρουργεία αυτά συνήθως είναι πολύωρα και εργώδη και απαιτείται γενική αναισθησία
Links:
https://www.crohnsandcolitis.org.uk/about-crohns-and-colitis