Ορθοκήλη
Με τον όρο ορθοκήλη εννοούμε την προβολή ( έξοδο ) του τελικού τμήματος του παχέος εντέρου από τον κόλπο. Ο χώρος μεταξύ του πρωκτού και του κόλπου στις γυναίκες αποτελείται από ένα λεπτό στρώμα ιστού το οποίο για διαφόρους λόγους με την πάροδο του χρόνου γίνεται πιο αδύναμο επιτρέποντας την προβολή του εντέρου μέσα στον κόλπο δημιουργώντας κήλη.
Αιτιολογία
Ο ακριβής μηχανισμός δημιουργίας ορθοκήλης παραμένει άγνωστος. Φαίνεται όμως ότι το σημαντικότερο ρόλο διαδραματίζει η χαλάρωση των μυών της πυέλου.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην αδυναμία των μυών είναι:
- Μεγάλη ηλικία
- Πολλαπλοί φυσιολογικοί τοκετοί
- Χρόνια δυσκοιλιότητα
- Πολλαπλά χειρουργεία στην πύελο
- Παχυσαρκία
- Έντονη άρση βάρους
- Τραυματισμοί στους μυς του πρωκτού
Συμπτωματολογία
Μια μικρή ορθοκήλη συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Στην πραγματικότητα στο 40% των γυναικών που διαπιστώνεται ορθοκήλη αυτό γίνεται σε τυχαίο έλεγχο ρουτίνας χωρίς να έχουν το παραμικρό σύμπτωμα.
Όταν όμως η ορθοκήλη μεγαλώσει και ανάλογα με το μέγεθος μπορεί να προκαλέσει τα παρακάτω:
- Ψηλαφητή μάζα που προβάλει μέσα από τον κόλπο
- Δυσκολία στην αφόδευση και διαταραχές στις κενώσεις
- Δυσφορία κατά τη συνουσία και διαταραχές στη σεξουαλική ζωή
- Αιμορραγία από τον κόλπο
Διάγνωση
Στις περισσότερες φορές η κλινική εξέταση από ένα έμπειρο πρωκτολόγο αρκεί για να θέσει τη διάγνωση ορθοκήλης . Κατά τη διάρκεια της εξέτασης πραγματοποιείται αμφίχειρη εξέταση του κόλπου και του πρωκτού όπου διαπιστώνεται σε μεγάλο ποσοστό η ύπαρξη ορθοκήλης.
Σε περίπτωση που χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος τότε προχωράμε στις παρακάτω εξετάσεις:
- Μαγνητική τομογραφία πρωκτού
- Πρωκτογραφία ( αφοδευσιογράφημα ) όπου με τη βοήθεια του ακτινολογικού εργαστηρίου παρατηρούμε την περιοχή στη διάρκεια της αφόδευσης.
Θεραπεία
Τις περισσότερες περιπτώσεις ορθοκήλης τις αντιμετωπίζουμε συντηρητικά. Όταν τα συμπτώματα είναι από καθόλου έως ήπια τότε δεν έχει ένδειξη η χειρουργική αντιμετώπιση. Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει μια δίαιτα υψηλή σε φυτικές ίνες και νερό με σκοπό την αποφυγή δυσκοιλιότητας που είναι κακός προγνωστικός παράγοντας για την εξέλιξη της ορθοκήλης.
Παράλληλα γίνεται προσπάθεια για την ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους που επιτυγχάνεται με τις ασκήσεις Kegel. Οι ασκήσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν και με τη βοήθεια ενός φυσιοθεραπευτή αρχικά και έχουν αρκετά καλά αποτελέσματα.
Στην περίπτωση που η ορθοκήλη δημιουργεί έντονα ενοχλήματα τότε προχωράμε στην χειρουργική αντιμετώπιση. Επίσης, επειδή η ορθοκήλη οφείλεται σε χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους, μπορεί να συνυπάρχει με πρόπτωση μήτρας και πρόπτωση ουροδόχου κύστεως. Σε αυτή την περίπτωση επιβάλλεται η χειρουργική παρέμβαση
Οι επιλογές χειρουργικής αντιμετώπισης είναι :
- Επέμβαση μέσω του πρωκτού και του κόλπου όπου αφαιρούμε τον ιστό που περισσεύει και ενισχύουμε το τοίχωμα με ραφές ή τη χρήση πλέγματος. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί και με ραχιαία αναισθησία.
- Διακοιλιακή επέμβαση ανοιχτά ή λαπαροσκοπικά με την οποία καθηλώνουμε το ορθό στην λεκάνη είτε με ραφές είτε με τη χρήση πλέγματος.
Ο ιατρός Κυρίτσης Αλέξανδρος έχει μετεκπαιδευτεί στον τομέα της Χειρουργικής του παχέος εντέρου-πρωκτού στα κορυφαία Νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου και Η.Π.Α ¨Memorial Sloan Kettering Cancer Center¨,¨King’s College Hospital London¨, ¨Manchester Royal Infirmary¨ και ¨Chesterfield Royal Hospital¨.
Συχνές ερωτήσεις
Σε τι γιατρό πρέπει να πάω αν έχω ορθοκήλη?
Ο εξειδικευμένος χειρουργός εντέρου-πρωκτού είναι αυτός που πρέπει να αντιμετωπίσει την συγκεκριμένη πάθηση
Πρέπει οπωσδήποτε να χειρουργηθώ αν έχω ορθοκήλη?
Όχι απαραίτητα. Τις περισσότερες φορές η πάθηση έχει ήπια συμπτώματα και μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά
Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος η διακοιλιακή προσπέλαση ή η διαπρωκτική-διακολπική?
Η διακολπική μέθοδος είναι λιγότερο επεμβατική και μπορεί να πραγματοποιηθεί και με ραχιαία αναισθησία σε αντίθεση με τη διακοιλιακή. Σε ασθενείς που πάσχουν από συνοδά νοσήματα μπορεί μα προτιμηθεί καθώς είναι λιγότερο επεμβατική αν και έχει ελαφρώς μεγαλύτερα ποσοστά υποτροπής. Σε περιπτώσεις που συνυπάρχει και πρόπτωση μήτρας και ουροδόχου κύστης συνήθως προτιμούμε την διακοιλιακή προσπέλαση.
Τι πρέπει να προσέχω μετά το χειρουργείο?
Ο ασθενής πρέπει να ακολουθεί μια δίαιτα υψηλή σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά καθώς και να λαμβάνει ήπια υπακτικά. Παράλληλα, πρέπει να αποφεύγεται η έντονη άρση βάρους για τους πρώτους μήνες
Μπορεί η ορθοκήλη να οδηγήσει σε καρκίνο?
Όχι. Η ορθοκήλη δεν σχετίζεται με κακοήθεια.
Links
https://fascrs.org/patients/diseases-and-conditions/a-z/rectocele
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/rectocele/symptoms-causes/syc-20353414
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/rectocele